Direktif “yapı malzemeleri” için geçerlidir ve inşaat işlerinde (bina ve inşaat mühendisliği işleri dahil) kullanılan tüm ürünleri kapsamaktadır. Direktifin amaçlarından biri, yapı malzemelerinin temel özelliklerinin performans beyanı için kurallar oluşturmak ve yapı malzemelerinin CE işaretlemesi ilkesini tesis etmektir.
Üreticiler, belirli bir ürün için Avrupa teknik değerlendirmesinden geçmiş olan tüm yapı malzemelerine CE işareti iliştirmekle yükümlüdür. Yapı Malzemeleri Direktifi, yapı malzemelerinin beyan edilen performansının sürekli olarak doğrulanmasını gerektirmektedir. Örneğin, yapı malzemelerinin yangın koşulları altındaki performansı, ürünün uygunluğunu sağlamak için önemlidir. Yapı malzemeleri temel sağlık ve güvenlik gerekliliklerine uygun olmalıdır.
Direktifin temel gereklilikleri, inşaat işleri için genel sağlık ve güvenlik hedeflerini ortaya koymaktadır:
– Mekanik güç ve stabilite,
– Yangın güvenliği,
– Hijyen, sağlık ve çevre,
– Kullanımda güvenlik,
– Gürültünün önlenmesi,
– Enerji tasarrufu ve ısı yalıtımı.
Yapı Ürünleri Direktifinin amacı, teknik düzenlemeler yoluyla ticaretin önündeki engelleri kaldırarak yapı ürünlerinin Avrupa Birliği içerisinde serbest dolaşımını sağlamaktır. Direktif, AEA içerisinde yapı ürünlerinin performansının değerlendirilmesi için uyumlaştırılmış yöntemler oluşturmaktadır. Bu yöntemler, yetkililer, mimarlar, mühendisler ve inşaatçılar tarafından ürünlerin performansını tanımlamak, tüketicileri bilgilendirmek ve binalarda kullanıma uygun ürünleri seçmek için kullanılır. Bir performans beyanı veya AB uygunluk beyanı, bir ürüne CE işaretinin iliştirilmesi için bir ön koşuldur. Bir performans beyanı hazırlamak için üretici, akredite bir test laboratuvarından veya üçüncü bir onaylanmış kuruluştan alınan bir rapora dayanmalıdır. Üretici, performans beyanını imzalayarak tüm üretim sürecinin performansının sorumluluğunu üstlenir.
CE işareti ürüne iliştirilmişse, bu işarete ek olarak aşağıdaki unsurlar da gösterilmelidir:
– Üreticinin adı veya ticari markası,
– CE işaretinin son iki hanesi varsa,
– AT uygunluk belgesinin numarası,
– Üretim kontrol sürecinde yer alan onaylanmış kuruluşun kimlik numarası,
– Teknik şartnamede açıklandığı gibi ürünün özellikleri hakkında bilgi.
Üreticiler, ürünlerinin CE işaretini Yapı Ürünleri Direktifine veya diğer direktiflere uyarlayabilirler. Örneğin, alçak gerilim kablolarının CE işareti, Alçak Gerilim Direktifinin gerekliliklerine dayanabilir. Onaylanmış kuruluşun görevleri arasında ilk muayene, sürekli gözetim, tip testleri ve muayene testleri yer alırken, üreticinin görevleri arasında fabrikada ürün muayenesi, belirli bir ürün düzeyinde tip testleri ve performans beyanları yer alır.
Uygunluk Değerlendirme Prosedürü
Yapı Malzemeleri Yönetmeliği kapsamındaki ekipmanlara CE işaretinin iliştirilebilmesi için Avrupa Teknik Onay Direktifinin (ATOK) uygulanması gerekmektedir. Bir standart ve ATOK olmadan, inşaat malzemeleri bile CE işareti alamaz. Yapı Malzemeleri Yönetmeliği kapsamında, her ürün kategorisi için tüm uygunluk değerlendirme sistemleri bir Konsey Kararı ile belirlenir. Bu sistemler kapsamında üreticilerin ve onaylanmış kuruluşların yükümlülükleri sırasıyla dört sistemde belirtilmiştir.
Uygunluk Belgelendirilmesi
SİSTEM 1 ve 1+ ürünler; ilk malzeme testi, ilk saha ve FÜK denetimi; devam eden FÜK denetimi, seçilmiş örnekleme.
SİSTEM 2 & 2+ ürünler; FÜK sertifikasyonu, devam eden FÜK denetimi, değerlendirmesi ve onayı.
Sistem 3 seviyesindeki ürünler; ilk malzeme testi (onaylı bir laboratuvarda).
Sistem 4 seviyesindeki ürünler; onaylanmış kuruluş gerekmez, tüm çalışmalar üreticinin sorumluluğundadır.
Avrupa Komisyonunundan çıkan kararlar, her bir ürün veya ürün grubu için uygunluğun değerlendirilmesinde izlenecek prosedürü belirler. Üreticiler, yapı malzemelerini uyumlaştırılmış Avrupa standartlarına veya tanınmış ulusal standartlara göre üretebilir ve daha sonra ürünleri için belirlenen uygunluk değerlendirme prosedürlerini uygulayabilirler.
Uygunluk Değerlendirme Prosedürleri
– Ürünün ilk testi onaylanmış kuruluş veya üretici tarafından gerçekleştirilir,
– Belgelendirme kuruluşu veya üretici tarafından önceden belirlenen bir test planına göre numunelerin üretim yerinde test edilmesi,
– Onaylanmış kuruluş veya imalatçı tarafından üretim yerinde alınan numunelerin görsel muayenesi ve test edilmesi ve piyasaya arz edilen cihazların muayenesi veya yerinde test edilmesi.
– Onaylanmış kuruluş veya imalatçı tarafından sevkiyata hazır veya sevk edilmiş partilerden alınan numunelerin test edilmesi,
– Üretici tarafından üretim kontrolü
– Onaylanmış kuruluş tarafından üretim yerinin ilk denetimi ve üretimin yerinde doğrulanması;
– Onaylanmış kuruluş tarafından üretim kontrolünün sürekli gözetimi, denetimi ve doğrulanması.
Ayrıntılı Bilgi İçin;
