Gazlı cihazların uygulama alanı oldukça geniştir ve pişirme, ısıtma, soğutma ve aydınlatma gibi bir dizi temel insan ihtiyacını kapsar. Genel olarak gazlı ürünler 105°C’yi aşmayan bir sıcaklıkta pişirme, ısıtma, sıcak su üretimi ve soğutma için kullanılır. Avrupa Birliği ilk olarak 1990 yılında Gaz Yakan Cihazlar Direktifini yayınlamış ve 2009 yılında revize etmiştir (2009/142/EC). 2016/426/EU sayılı Gaz Yakan Cihazlar Yönetmeliği (GAR) 31 Mart 2016 tarihinde Avrupa Komisyonu tarafından yayımlanmış ve 21 Nisan 2018 tarihinden itibaren AB ülkelerinde zorunlu hale getirilmiştir. Yeni Yönetmelik, AB pazarına sunulacak bir cihaz veya tesisat için temel gereklilikleri içermektedir. Prensip olarak, gaz cihazları ve ekipmanları normal koşullar altında insanlara, hayvanlara veya nesnelere zarar vermemelidir. Bu yaklaşım, bu tür cihazların piyasaya sürülebilmesini sağlamayı amaçlamaktadır. Gazlı cihazlarla ilgili tehlike ve riskleri belirlemek için çeşitli araştırma ve geliştirme çalışmaları yürütülmüştür. Gaz yakan cihazlar yönetmeliği kimlere yöneliktir ve neleri kapsar? Yönetmelik, özel markalı distribütörler de dahil olmak üzere Avrupa pazarına sunulmak üzere tasarlanmış veya üretilmiş cihaz veya ekipman üreticileri için geçerlidir. Endüstriyel tesislerde endüstriyel amaçlarla kullanılan ürünler de dahil olmak üzere, 1 bar basınç ve 15°C sıcaklıkta gaz fazındaki herhangi bir yakıtla normal sıcaklıkta çalışan gazlı cihazların yanı sıra düzenleme ve kontrol cihazları ve alt cihazlar için geçerlidir. Yönetmeliğe göre, bu koşullar altında çalışan ve yönetmelik kapsamına giren tüm gaz yakan cihaz ve ekipmanların CE işareti taşıması gerekiyor. Bu ürünler kapsamındaki cihazları imal eden firmalar, ürünleri Gaz Yakan Cihazlar Yönetmeliği ile belirlenen standartlara uygun olarak imal etmişlerse, Yönetmelik gereklerine uymuşlarsa ve yapılan test ve muayene işlemlerinden geçmişlerse bu belgeyi almaya hak kazanırlar.
Aşağıda yönetmeliklerin gerektirdiği uygunluk modüllerinden bazıları listelenmiştir:
- Tip İncelemesi
- Tip Uygunluğun Beyanı
- Ürün Kalite Güvencesi
- Üretim Kalite Güvencesi
- Tip Doğrulaması
- Tam Kalite Güvencesi
- Son Değerlendirmeden Sonra İç Üretim Kontrolleri
- Malzeme Onayı
- Tasarım İncelemesi
Uygunluk Değerlendirme Modüllerinin Detayları
AT Tip İncelemesi – Modül B: Yeni yönetmelik ile birlikte tip incelemesi sertifikasının geçerliliğini 10 yıl ile sınırlı tutmuştur. Tip testlerini içerir.
AT Tipe Uygunluk Beyanı:
Modül C2: Muayene modülü olan, eski yönetmelikte C modülü yeni yönetmelikte de C2 olarak adlandırılan modüldür. Üretimde rassal olarak gerçekleştirilen muayene merkeziyetli denetim modülüdür. Üretim kalite güvencesi sağlar.
Modül D: Üretici, ürünlerin AT tip inceleme sertifikasında belirtilen tipe uygun olmasını ve direktifin temel gerekliliklerini karşılamasını sağlamak için bir kalite sistemi kullandığını beyan eder. Ürün kalite güvencesi sağlar.
Modül E: Bu, sadece montaj aşamasını içeren üretim için kalite yönetim sistemine dayalı bir denetim modülüdür. İlgili ürünlerin AT tip inceleme sertifikasında tanımlanan tipe uygun olduğunun ve yönetmeliğin temel gerekliliklerine uygunluğu sağlamak için bir kalite sisteminin mevcut olduğunun beyanıdır.
Modül F: Bir cihaza istatistiki olarak uygulanması gereken denetim modülüdür.
AT Birim Doğrulaması:
Modül G: Bir tek ürün için uygulanan ve ihtiyaç duyulan tüm deneylerin uygulanması gereken belgelendirme modülüdür.
Direktif kapsamında yer alan cihazların bazıları aşağıda listelenmiştir:
- Merkezi ısıtma kazanları
- Bağımsız gazlı ısıtıcılar
- LPG kullanılan cihazlar
- Endüstriyel gaz uygulamaları
- Ev tipi gazlı su ısıtıcıları
- Gazla çalışan radyant ısıtıcılar
- Gazlı ocaklar
- Kauçuk ve Plastik hortumlar ve aksesuarlar
- Fan üfleme gaz brülörleri
- Gazlı hava ısıtıcıları
- Gaz vanası
- Ateşleyiciler
- Profesyonel olmayan bir şekilde cihaz üreten ve ürünleri sadece kendi amaçları için kullanan kişiler.
- Endüstriyel tesislerde gerçekleştirilen endüstriyel prosesler için özel olarak tasarlanmış cihazlar
- Gaz yakıtlı mangallar, barbeküler vb. gaz yakıtlı endüstriyel amaca hizmet vermeyen ürünler de bu yönetmelik kapsamında değerlendirilmektedir.
- Emniyet ventilli gaz muslukları ve vanaları (EN 331 kapsamındaki küresel vanalar hariç)
- Gaz brülörleri ve gaz yakan cihazların kontrolü için güvenlik ve kontrol cihazları
- Duvar tipi ve yer tipi, yoğuşmalı gaz yakıtlı sıcak su kazanları (merkezi ısıtma sistemlerinde kullanılan)
- Uçak ve demiryollarında kullanılan cihazlar
- Laboratuvarlarda geçici kullanım amaçlı araştırma amaçlı cihazlar
- Tarihi veya sanatsal değere sahip olan ve hizmete girmeyen cihazlar.
